Wyszukiwarka
Masz pytanie?

Alpaki - wiedza

Hodowla
Alpaki są bardzo inteligentnymi, szybko uczącymi się i łagodnymi zwierzętami. Szczególnie łatwo przywiązują się do dzieci (są używane w terapiach dziecięcych). Nie są zbyt kłopotliwe w hodowli: przystosowane do życia w trudnych, wysokogórskich warunkach (mało pożywienia, duże wahania temperatury – w Andach na wysokości 4.500 m n.p.m. może być od -20 stopni w nocy do 20 stopni w ciągu dnia, lodowato zimne wiatry), są zwierzętami wytrzymałymi i zwykle zdrowymi.

Jak alpaki radzą sobie w Andach
Alpaki to wspaniali mieszkańcy gór: nie niszczący środowiska i mało wymagający. Alpaki mają stosunkowo miękkie kopytka, więc nie niszczą trawy, której w surowych, górskich warunkach nie mają w nadmiarze. Jedząc trawę, nie wyrywają korzeni, lecz odcinają łodygi na nie hamującej rozwoju rośliny wysokości. Swoje potrzeby fizjologiczne całe stado załatwia w jednym miejscu, żeby zanieczyszczenie trawy było jak najmniejsze.

W razie niebezpieczeństwa stado zbiega się w jedno miejsce: na zewnątrz grupy pozostają samce. Odmiennie niż lamy, alpaki nie wykazują dużych chęci do walki. Co ciekawe: w stadzie mieszanym, składającym się z lam i alpak, lamy pełnią instynktownie rolę psów pasterskich: potrafią zagonić stado alpak w określone miejsce i obronić je przed drapieżnikami. Alpaki posłusznie przyjmują polecenia tych większych od nich i bardziej agresywnych wielbłądowatych.     

Odmiany: suri i huacaya
Alpaki huacaya stanowią znaczącą większość hodowanych na świecie alpak. Produkują wełnę podobną w wyglądzie do wełny owczej: lekko pofałdowaną, rosnącą prostopadle do ciała.
Wełna alpak suri jest nieco delikatniejsza od wełny huacaya, ma silniejszy połysk i zwisa w długich, falistych lokach wzdłuż ciała alpaki.

Huacaya oraz suri są anatomicznie podobne: największą różnicą jest właśnie wygląd wełny.

Czy jest coś ciekawego w oku alpaki?
Jest – i to coś bardzo ciekawego. Alpaki mają trzy powieki! Trzecia powieka, tzw. migotka, porusza się w poziomie, od spojówki na zewnątrz oka. Oprócz trzeciej powieki, alpaki mają w obojgu oczach poziome przysłony, na górze i na dole oka, wyglądające jak grzebień. Owe grzebienie chronią oczy przed silnym działaniem wysokogórskiego słońca. Jeśli nasłonecznienie jest bardzo silne, grzebień górny i dolny niemal łączą się ze sobą.

Alpaki - nieco historii

Alpaki w Imperium Inków
Alpaki i lamy zamieszkały z ludźmi około 6-7 tysięcy lat temu i stały się jednym z głównych „bogactw naturalnych” niektórych krajów Ameryki Południowej (dwa pozostałe gatunki południowoamerykańskiej rodziny wielbłądowatych, guanako i wikunie, w zasadzie nie zostały udomowione). Inkowie pozyskiwali z alpak wspaniałą wełnę oraz mięso – bogate w proteiny i zawierające zaskakująco znikomą ilość tłuszczu i cholesterolu.
"Wełna bogów” - być może to określenie wełny alpak nawiązywało bezpośrednio do inkaskiej legendy, zgodnie z którą alpaki zostały pożyczone ludziom przez bogów na szczycie Ausangate w Peru i pozostawione na ziemi pod warunkiem, że będą przez ludzi traktowane dobrze i szanowane. Spokojne życie alpak zamieszkujących Imperium Inków przerwał najazd chciwców z Europy…

Alpaki i konkwistadorzy
W listopadzie 1533 roku hiszpański konkwistador, Francisco Pizarro, zajął Cuzco, królewską stolicę Imperium Inków, położoną w dzisiejszym Peru. Pizzaro i jego żołnierze ograbili miasto z wszystkiego, co było złote lub srebrne. Zaślepieni krótkowzroczną chciwością, przeoczyli dwa inkaskie skarby. Pierwszym z nich był niepozorny ziemniak, którego wartość w popizzarowskich czasach okazała się większa od całego złota i srebra, które zagrabili konkwistadorzy. Drugim skarbem, którego nie zauważyli lub nie docenili hiszpańscy najeźdźcy, była wełna o niezwykłej delikatności i trwałości!

Hiszpanie docenili tylko mięso i walory transportowe alpak i lam; większa część ówczesnej populacji tych zwierząt została wkrótce wytrzebiona albo przez samych konkwistadorów, zabijających dla mięsa lub eksploatujących w kopalniach złota i srebra, albo przez wirusy i bakterie, które konkwistadorzy przywieźli z Europy i które zgładziły nie tylko zwierzęta, ale i kilkadziesiąt milionów ich hodowców. Ponadto, wraz z przybyciem Hiszpanów i Portugalczyków, w Ameryce Południowej pojawiły się europejskie zwierzęta hodowlane, co w powiązaniu z rozkwitem wydobycia złota i srebra, które zdetronizowało gospodarczo hodowlę zwierząt, spowodowało gwałtowny i ogromny spadek liczby hodowanych wielbłądowatych.

Alpaki współcześnie
W dzisiejszych czasach wełna alpaki jest produktem rzadkim i luksusowym, bo światowa populacja alpak rośnie bardzo powoli. Oprócz ograniczeń wymuszonych samą biologią, do niskiego wzrostu liczby hodowanych alpak istotnie przyczyniła się restrykcyjna polityka rządów państw, w których zamieszkuje większość światowej populacji alpak, w szczególności rządów peruwiańskich (warto wspomnieć, że w tym kraju żyje 85% populacji alpak). Gwałtowny rozwój eksportu tych zwierząt obniżyłby znacząco cenę ich wełny. Władze Peru kilka lat temu ugięły się pod politycznym i gospodarczym naciskiem silniejszych partnerów: alpaki są już eksportowane do różnych krajów świata, przede wszystkim do USA i Australii, gdzie podlegają rejestrowanej hodowli.

ALPAKI: CUD EKOLOGII
_Ekologiczny, naturalny, zgodny z naturą...

To modne i stanowczo zbyt często nadużywane słowa. Ciągle słyszymy je w reklamach produktów aż kapiących od niezdrowej chemii. Tymczasem wszyscy chcielibyśmy, aby to, co kupujemy, było czyste, naturalne, dobre dla naszego ciała i żeby nie wiązało się z cierpieniem zwierząt.

A zatem...
Wełna alpak jest ekologiczna.
Alpaki są ekologiczne.

Oba zdania są prawdziwe! Dlaczego? Ponieważ:
1. Po pierwsze, wełnę pozyskuje się poprzez strzyżenie alpak. Alpaka nie jest zwierzęciem futerkowym, nie zabija się jej dla futra! Owszem, strzyżenie jest dla alpaki pewnym stresem, ale odbywa się tylko raz w roku. Zdrowa, silna i zadowolona z życia alpaka to skarb hodowcy!
2. Po drugie, wełna alpak przyjazna dla alergików, ponieważ zawiera niewiele wosku zwierzęcego - lanoliny, dzięki czemu:
- nie wymaga użycia silnych substancji chemicznych podczas jej przygotowywania na materiał odzieżowy;
- jest odporniejsza na zabrudzenia i dużo łatwiejsza w czyszczeniu niż wełna owcza - nie wymaga używania do prania silnych detergentów;
- nie jest pożywna dla roztoczy.
3. Po trzecie,wełna alpaki najczęściej nie jest farbowana, ponieważ występuje w ponad 20 naturalnych kolorach, od bieli, przez brązy, szarości, do czerni, oraz w około 200 odcieniach tych kolorów.
4. Po czwarte, mając organizmy ewolucyjnie ukształtowane w surowym, wysokogórskim klimacie, alpaki żywią się nawet niskiej jakości trawą lub sianem, jedzą znacznie mniej w stosunku do swojej wagi niż inne zwierzęta hodowlane, nie niszczą wysokogórskich łąk, a ich trójżołądkowy przewód pokarmowy wykorzystuje pokarm w niezwykle efektywny sposób.

Alpaka to po prostu jeden z najdoskonalszych konsumentów ziemskich dóbr!

Moda na alpaki
mgr inż. Anna Morales Villavicencio
http://www.farmer.pl

Włókno alpak jest produktem rzadkim, luksusowym  i osiąga wysoką cenę na światowym rynku. Pisaliśmy już o hodowli alpak w Polsce w „Farmerze” nr 8/2006. Dziś przedstawiamy światową hodowlę tych oryginalnych i pożytecznych zwierząt.

W Peru rocznie produkuje się około 6 tysięcy ton włókna alpaki i w porównaniu do wełny owczej jest to niewiele, bowiem w tym samym czasie produkuje się jej na świecie około 1 900 tys. ton. Spadek cen wełny owczej na rynku międzynarodowym wpłynął dodatnio na cenę włókna alpaki. W Peru, które jest światowym liderem w jego produkcji, odnotowano wzrost cen w skupie o 20 proc. w stosunku do roku ubiegłego, co oznacza, że włókno to umacnia swoją pozycję liczącego się surowca w przemyśle tekstylnym.

Z ANDÓW NA ŚLĄSK
Światowa populacja wielbłądowatych południowoamerykańskich: lam, alpak, wikunii i guanako wynosi około 8,8 mln sztuk, w której alpaki stanowią  44 proc. Peru jest  światowym liderem w hodowli tych zwierząt – posiada aktualnie 3,2 mln sztuk i z roku na rok rozwija tę hodowlę.

Reszta populacji podzielona jest między Boliwię i Chile,  a od początków lat 80. zwierzęta te hodowane są również w: USA, Australii, Nowej Zelandii i Chinach. Alpaki stają się coraz bardziej popularne w krajach Unii Europejskiej: Szwajcarii, Anglii, Hiszpanii, w Niemczech, a ostatnio dołączyła do nich Polska.

A to wszystko oznacza, że zwiększa się zainteresowanie importem tych zwierząt głównie z powodu wysokiej wartości włókna, które jest niezwykle cienkie, a przy tym trwałe i ma ładną barwę. Również mięso alpak o niskiej zawartości cholesterolu jest poszukiwanym towarem na światowym rynku.

WŁÓKNO DLA ELEGANTA
W hodowli alpak największe znaczenie ma włókno i jego pochodne. Głównymi odbiorcami peruwiańskiego włókna są: Chiny, a w Europie – Włochy, Anglia i Niemcy. Cena uzależniona jest od zręczności marketingu, oczekiwań klientów i mody. Na międzynarodowym rynku cena włókna alpak, w zależności od jakości i jego cienkości oraz stopnia przetworzenia, waha się  od 3–20 dolarów za kilogram.
Peru ciągle poszukuje nowych rynków zbytu. Stara się więc zadowolić klientów, uwzględniając różne gusty, modę i tendencje. Jeśli chodzi o barwę włókna, to występuje ono  w 16–22 kolorach: od białego przez tonację kremową, brązową, szarą, srebrną i czarną. Najbardziej jednak poszukiwane są włókna w kolorze czarnym, brązowym i beżowym. Wyroby odzieżowe z włókna alpaki znajdują nabywców głównie w USA i krajach Unii Europejskiej. Klienci mają świadomość, że odzież i konfekcja  z włókna alpaki będzie im służyć bardzo długo i zapewni komfort użytkowania.

Wytrzymałość włókna jest bardzo ważnym elementem dla procesu tekstylnego, a włókno alpaki jest trzy razy trwalsze niż wełna owcza, a na dodatek jest mięciutkie w dotyku i ma duże właściwości higroskopijne, które pozwalają absorbować wilgoć ze środowiska od 10 do15 proc., nie zmieniając wyglądu. Włókno alpaki charakteryzuje się bardzo niską zawartością tłuszczu, która wynosi 1,6 proc.
Kolejną ważną cechą tego włókna jest zdolność do utrzymywania właściwej temperatury ciała w zależności od zmian w otaczającym środowisku zewnętrznym. W przemyśle tekstylnym stosuje się kombinacje z innymi włóknami naturalnymi jak wełna czy bawełna.

(...)
Jeśli chcesz wiedzieć naprawdę dużo o alpakach,
możesz pobrać i przeczytać opracowanie dotyczące tych zwierząt:
"Doskonałość adaptacyjna alpak".

Dotyczące alpak

Dlaczego „wielbłądowate”?
Alpaki, lamy, wikunie (zwane też wigoniami) i guanako należą do południowoamerykańskiej rodziny wielbłądowatych. Nazwa rodziny jest związana ze wspólnym przodkiem tych zwierząt, północnoamerykańskim wielbłądem, który przybył do Ameryki Południowej i tam dał początek wikuniom – przodkom alpak, oraz guanako – przodkom dzisiejszych lam.

Czym różni się lama od alpaki?
Lamy są większe od alpak o około jedną trzecią, mają (w proporcji do głowy) dłuższe uszy i dłuższe pyski oraz bardziej zaokrągloną tylną część ciała. Wełna lam jest dwuwarstwowa: dolną, bardziej miękką warstwę przykrywa warstwa zewnętrzna, złożona w większości ze sztywnych włosów okrywowych, które czynią tę część wełny w zasadzie nieprzydatną dla człowieka. Alpaki tymczasem są okryte jedwabiście miękką, jednowarstwową wełną.

Różnią się też charakterami. Lamy są bardziej agresywne i śmiałe. Alpaki to łagodne i ciche zwierzęta stadne, łatwo poddające się poleceniom wydawanym przez lamy, które potrafią zaopiekować się stadem alpak i obronić je przed drapieżnikami.

Czy hodowla alpak jest trudna?
Nie. Alpaki są bardzo inteligentnymi, szybko uczącymi się i łagodnymi zwierzętami. Są posłuszne i zazwyczaj wystarczy jednokrotne powtórzenie jakiejś czynności, by alpaka umiała ją wykonać na rozkaz. Nie są kłopotliwe w hodowli: żywią się nawet niskiej jakości trawą lub sianem (co więcej: pasza nie może być zbyt bogata w proteiny, bo to alpakom szkodzi), jedzą znacznie mniej w stosunku do swojej wagi niż inne zwierzęta hodowlane, a ich trójżołądkowy przewód pokarmowy wykorzystuje pokarm w niezwykle efektywny sposób: odchody alpak, pozostawiane przez alpaki w jednym, wspólnie używanym do tego celu miejscu, są prawie bezzapachowe.

Nie wolno hodować alpak pojedynczo, ponieważ upodobanie alpak do życia w grupie jest niezwykle silne. Należy przy tym pamiętać, że alpaki to nie to samo co psy lub koty: choćby najlepszy kontakt z człowiekiem nie zastąpi alpace towarzystwa innej alpaki. Alpaki bardzo lubią ludzi, lubią biegać ze swoimi właścicielami, skubać w ich towarzystwie trawę, cieszą się, gdy są przez nich wołane – ale w każdym momencie zachowują niezbędny dystans, który człowiek powinien zrozumieć i uszanować.

Czy alpaki są niebezpieczne?
Absolutnie nie! Są łagodne i posłuszne, lubią dzieci i domowe koty. Nie mają rogów, mają tylko górne i w dodatku niezbyt ostre zęby (dlatego potrafią uszczypnąć, ale nie ugryźć), a kopnięcie tylnymi nogami zaopatrzonymi w miękkie kopyta jest w zasadzie tylko ostrzeżeniem, a nie poważnym atakiem, który mógłby wyrządzić krzywdę.

Czy alpaki plują?
Wszyscy członkowie południowoamerykańskich wielbłądowatych używają plucia jako sposobu komunikowania się między sobą. Alpaki bardzo rzadko plują na człowieka. Mogą to zrobić na przykład wtedy, gdy przeszkadza się im w jedzeniu. Należy jednak uważać, żeby nie rozzłościć większej liczby alpak, bo potrafią wspaniale skoordynować atak i wziąć intruza w ogień krzyżowy...

Dotyczące wełny
Czy wełnę "Baby Alpaca" pozyskuje się z dzieci alpak?
Termin "Baby Alpaca" lub "Alpaca Baby" ("dziecko alpaka", "dziecko alpaki") jest używany w przemysłowym lub handlowym obrocie wełną alpak i odnosi się do grubości pojedynczego włókna wełny. Grubość włókna oczywiście w pewnym stopniu zależy od wieku zwierzęcia (małe alpaki mają zwykle wełnę delikatniejszą od dorosłych alpak), ale najważniejszym czynnikiem są tu geny. Hodowcy alpak, poprzez odpowiednie selekcjonowanie i krzyżowanie alpak, pozyskują z dorosłych zwierząt wełnę z włóknami równie cienkimi lub nawet cieńszymi od włókien wełny alpaczych maluchów.

W tabeli poniżej przedstawiamy uproszczoną klasyfikację włókien wełny alpaki. Uproszczoną - ponieważ w obrocie wełną alpak stosuje się znacznie więcej stopni klasyfikacji włókna. Nazwy podajemy bez tłumaczenia z języka angielskiego.

 

Nazwa handlowa

 Średnica włókna (w mikronach)

Royal Baby Alpaca, Ultra

poniżej 20

Baby Alpaca, Superfine

  20 - 24

Alpaca Fine, Adult

  24.1 - 28

Alpaca Sturdy

  28.1 - 32

Alpaca Rug

  powyżej 32

 

"Royal Baby Alpaca" to najwyższy stopień w klasyfikacji włókna pod względem jego średnicy. Wyroby produkowane z tej odmiany wełny są bardzo drogie, ponieważ jej roczna światowa produkcja jest znikoma.

"Baby Alpaca" to następny stopień klasyfikacji wełny alpak. Podobnie jak "Royal Baby Alpaca", ma cienkie włókna, jest bardzo miła w dotyku, a odzież z niej wykonaną można nosić bezpośrednio na ciele.

Wełna alpak zaliczana do kolejnych grup klasyfikacyjnych jest wprawdzie trwalsza od opisanych wyżej, ale nie nadaje się już do produkcji odzieży mającej bezpośredni kontakt ze skórą. Z wełny takiej wykonuje się odzież wierzchnią, pledy, zabawki, dywaniki itp. Jednak średnica nawet dość grubego włókna wełny alpaki to wciąż jeszcze tylko ułamek średnicy ludzkiego włosa!

Czy alpaki są zabijane dla pozyskania wełny?
Nie. Alpaki są strzyżone na wiosnę tak samo jak nasze polskie owce. Wiosna jest najlepszą porą na strzyżenie, ponieważ latem alpakom jest chłodniej, a u progu zimy zwierzę ma już nowe, ciepłe okrycie. Dla hodowców alpak zdrowe i dobrze odżywione zwierzę jest skarbem, który warto mieć jak najdłużej.

Czy kolor odzieży wyblaknie?
Wełna w naturalnych kolorach nie blaknie, ponieważ pigment wchodzi w sklad każdego jej włókna. Ubrania farbowane mogą trochę zabarwić wodę przy pierwszym praniu, dlatego też zalecamy wypranie odzieży oddzielnie. Wełna alpaki bardzo dobrze przyjmuje sztuczne barwniki i je zatrzymuje, więc utrata koloru nie będzie widoczna.

Czy wełna alpaki jest trwała?
Tak. Wełna alpaki jest trzykrotnie bardziej rozciągliwa niż wełna owcza, przez co jej odporność na rozciąganie jest porównywalna z materiałami z tworzyw sztucznych, nie posiadających jednak innych wspaniałych właściwości wełny alpak. Jest także odporna na wycieranie oraz mniej pożywna dla owadów posiadających wełnę w swoim menu, ponieważ prawie w ogóle nie zawiera tłuszczu. Odzież z alpaki może Państwu służyć wiele, wiele lat.

Czy kolory ubrań na zdjęciach są takie, jak w rzeczywistości?
Na większości zdjęć z udziałem modelek i modeli mogą Państwo zobaczyć odzież w jej rzeczywistym kolorze. Są jednak zdjęcia, na których kolor odzieży ma inny odcień niż w rzeczywistości. Kierując się Państwa wygodą, przy wielu modelach ubrań umieściliśmy zdjęcia cyfrowe ich fragmentów. Można na nie kliknąć i ocenić faktyczny kolor ubrania na większej powierzchni ekranu.

Dlaczego odzież z wełny alpaki jest taka lekka?
Jest to związane z budową włókna wełny. Każde włókno zawiera mnóstwo kieszonek powietrznych, dzięki którym wełna ma wspaniałe właściwości izolacyjne i jest jednocześnie niezwykle lekka. Dobra izolacyjność wełny jest bardzo istotna dla alpak, które - żyjąc w wysokich górach - w ciągu jednej doby muszą znieść zmianę temperatury często o kilkadziesiąt stopni Celsjusza i są narażone na ostry, zimny wiatr.
 


  • Dodaj link do:
  • digg.com
  • delicious.com
  • wykop-pl
  • facebook.com